Sociale taalvariatie: jongerentaal en sms-taal

112 IDU nx vn SMS-taal

Sociale taalvariatie: jongerentaal en sms-taal

Eije die mokke doa gecheckt? Kgoa ze peisk binnendoen tonight! Mo jist nog ne ki goe fjisten en zuppen. Gaje mee vetbak gaan fretten?

 IDU! DTMSTY?

Niets van begrepen? Geen paniek! Dit is jongeren en sms-taal in hun volle glorie. Om het belang en nut ervan te bepalen liet ik enkele jongeren tussen de twaalf en negentien jaar aan het woord, en dit is wat zij erover te zeggen hadden.

W8 & C

Jongerentaal

Nicolas Buysschaert is een jongen van achttien die afkomstig is uit Kortrijk, West-Vlaanderen. West Vlamingen staan bekend om hun dialect maar beschikken de jongeren er ook van een krachtig taaltje?

“Ik gebruik zelf jongerentaal en dit doe ik vooral onder invloed van mijn vrienden. We zeggen bijvoorbeeld knallen, binnendoen of binnendraaien als we willen zeggen dat we dat meisje zullen versieren. Qua sociolinguïstiek is het duidelijk dat bij langere klassen er meer dialect gesproken wordt dan in hogere sociale klassen.” 

Jacob Leysen is ook een jongen van vijftien die net als Nicolas afkomstig is uit Kortrijk. Ik merkte dat er veel gemeenschappelijke aspecten terugkeerden in deze twee interviews. De reden daarvoor is waarschijnlijk omdat jongerentaal afhankelijk is van de regio waar de jongere woont. Dat merk ik duidelijk nu ik in Gent lessen volg. Het jongerentaaltje dat ze hier spreken verschilt al enorm van de jongerentaal die ik spreek, en Gent en Kortrijk liggen maar een halfuurtje rijden uit elkaar.

“Ik gebruik jongeren taal uit gewente.” Toen ik Jacob vroeg of jongerentaal het algemeen Nederlands aantast, antwoorde hij heel enthousiast: “True story, veel debielen kunnen niet normaal praten, ook niet als het nodig is.” Jacob bevestig hiermee, onbewust,  zijn stelling.”

Marthe Claerhout is afkomstig uit Harelbeke, West-Vlaanderen. Harelbeke ligt net naast Kortrijk maar toch merken we hier al een verschil in jongerentaal. Marthe is zestien jaar oud.

“Ik gebruik een tussentaaltje en doe dit eigenlijk onbewust. Je neemt het denk ik over omdat de meeste van mijn vrienden het ook spreken. Jongerentaal en dialect liggen niet ver uit elkaar hier in Harelbeke. Als we iemand willen beledigen spreken we al snel van een oere of slette. Ik spreek het niet zoveel omdat ik al jaren toneel en dictie heb gevolgd dus het tussentaaltje is bij mij veel minder aanwezig dan bij de meeste van mijn vrienden. Volgens mij spreken jongeren hun eigen taaltje om zich te kunnen onderscheiden van leeftijdsgenoten maar vooral van volwassenen.”

Als laatste interviewde ik Verena V.M. Ook zij is afkomstig uit Harelbeke. Verena is de jongste van de vier. Ze is twaalf jaar oud maar toch merkte ik dat ze de jongerentaal al vaak gebruikte. Al merk je dat het over een ander soort taaltje gaat dan de achttien jarigen gebruikten. Dit komt vooral omdat Verena nog te jong is om uit te gaan en dus niet spreekt in haar jongerentaal over drinken en drugs en flirten.

“Ik denk niet dat jongerentaal het algemeen Nederlands van de jongeren schendt. Ik kan nog steeds zeer gemakkelijk de klik maken om in school over te schakelen naar algemeen Nederlands. Dit is ook nodig vind ik, omdat het nogal onbeleefd overkomt als je geen algemeen Nederlands spreekt tegen je leerkracht. Ik spreek mijn eigen taaltje niet omdat ik mij wil onderscheiden, maar gewoon omdat ik het heb overgenomen van vrienden en het nu een gewoonte geworden is.”

Sms-taal

Nicolas buysschaert sms’t veel met zijn vriendin. Als ik hem vraag of hij veel afkortingen gebruikt in zijn sms’en is zijn antwoord negatief.

“Ik typ meestal mijn zinnen in het algemeen Nederlands en gebruik misschien af en toe een afkorting maar mij zal je nooit xje, 2morrow enzovoort zien gebruiken. Door dat ik niet echt sms-taal gebruik raken mijn spellingskunsten er niet door beïnvloed. Ik denk wel dat mensen die veel sms-taal gebruiken meer kans hebben op spellingsfouten als ze eenmaal algemeen Nederlands moeten schrijven.”

Jacob Leysen daarentegen gebruikt wel vaak sms-taal.

“Ik merk wel dat ik soms op mijn toetsen schrijf zoals ik mijn sms’en typ. Dus het klopt wel dat sms-taal ons vermogen om perfect te spellen beïnvloed. En dat is wel spijtig, want daardoor heb ik al menige keren punten verloren op een test Nederlands.”

Verena V.M. is dan wel de jongste, ze moet niet onderdoen voor de andere op gebied van sms’en. Ze heeft nog maar net haar GSM, maar ze kan nu al niet meer stoppen met sms’en.

“Ik typ meestal in een tussentaaltje maar omdat ik altijd berichten stuur terwijl mijn GSM in de woordenboek modus staat, worden deze woorden omgevormd waardoor mijn sms’en bijna helemaal perfect Nederlands getypt zijn. Ik gebruik uiteraard wel smileys. Anders komen mijn sms’en niet over zoals ik het wil. Het enige probleem met die smileys is wanneer ik ze stuur naar mijn ouders of grootouders, dat ze die niet begrijpen. Mijn mama dacht de eerste keer dat ik mis typt had. Gelukkig gebruikt ze, ze zelf niet. Dat zou gênant zijn. Mijn spellingskunsten gaan er zeer zeker niet op achteruit, ik blijf nog steeds de spellingsqueen van dt-fouten. Ik verbeter iedereen die een dt-fout maakt op facebook. J”

We kunnen dus stellen dat jongeren vinden dat hun sms-taaltje hun Algemeen Nederlands niet aantast. Ze gebruiken over het algemeen ook gewoon een tussentaaltje als ze een sms’je typen. Verder gebruiken ze allemaal wel een soort jongerentaal maar zelf zien ze het meer als een tussentaaltje. De jongeren vinden ook dat ze op school wel algemeen Nederlands moeten spreken tegen de leerkrachten. Met andere woorden: geen reden tot paniek. Ons algemeen Nederlands verkeerd toch niet in gevaar!